Havaların soğumasıyla alerjilerin artışı, virüslerin etkinleşmesi, okulların açılması, düşük sıcaklıklarda bağışıklık sisteminin zayıflaması, kalabalık ve kapalı ortamlarda daha fazla mühletin geçirilmesi üzere birçok nedene bağlı olarak teneffüs yolu hastalıklarında da artış gözleniyor.
Bu durumun bilhassa KOAH ve astım hastaları için başka bir ehemmiyet taşıdığına ve ataklara neden olduğuna işaret eden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, korunma sağlamak için aşılamaların kesinlikle yapılması gerektiğine dikkat çekti.
ALEVLENME SIKLIĞI ARTARSA…
KOAH ve astımda her alevlenme yani denetimin bozulmasının akciğer işlevinde azalmaya neden olacağını söyleyen Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, alevlenme sıklığı artan hastaların akciğer kapasitelerinin azaldığını ve hastalık evresinin de ilerlediğini söyledi.
Yaşanabilecek viral enfeksiyonların bilhassa KOAH hastaları için yeni bir alevlenme riskini artırmakla birlikte kronik teneffüs yetmezliğine gidişi hızlandırabileceğine işaret etti.
KOAHLI HASTALAR BUZDAĞININ YALNIZCA GÖRÜNEN YÜZÜ
Son 5 yılda KOAH farkındalığı giderek artsa da yapılan araştırmaların tüm dünyada ve ülkemizde teşhis alan hasta oranlarını yalnızca ‘buz dağının görünen yüzü’ olarak tanımlandığını söyleyen Akduman, “Dünya Sıhhat Örgütü öngörülerine nazaran KOAH’a bağlı ömür kayıplarının en sık 3. sebep olarak karşımıza çıkacağını vurgulamaktadır” diye konuştu.
ALARM NİTELİĞİNDEKİ BU BULGULARA DİKKAT
Yeni gelişen nefes darlığı, öksürük, balgam yahut var olan şikayetlerin artmasının denetimin bozulduğunun en kıymetli işaretleri olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, “Bu hastalarda ateş yüksekliği, oksijen düzeylerinin düşmesi de hayli kritik ve dikkate alınması geren alarm niteliğinde bulgulardır. Hasebiyle hastaların vakit kaybetmeden hastaneye başvurmalı” diye konuştu.
Özellikle 65 yaş üzeri sigara içmeye devam eden, aşıları eksik ve tedavileri yetersiz KOAHlı hastaların zatürre ve akut teneffüs yetmezliği riskinin en yüksek hastalar ortasında yer aldığını söyleyen Akduman, diyabet, kalp yetmezliği, kronik böbrek hastalıkların varlığının da riski arttıran kıymetli rahatsızlıklar olduğunu belirtti.
“KIŞ AYLARINDA KOAH TANISI 4 KAT ARTIYOR”
KOAH’lı hastaların yaklaşık yüzde 50’sinin alt teneffüs yolları enfeksiyonu ile tedavi görürken teşhis aldığını ve kış aylarında da teşhis alma oranlarının 4 kat kadar arttığını belirten Akduman, “Sigara içenlerde öksürük, balgam ve nefes darlığı yıllar içerisinde yavaş yavaş arttığı için hastalar şikayetlerinin tam farkında olmazlar ve doktora başvurmazlar. Lakin enfeksiyon nedeni ile şikayetleri olduğunda teşhis konulur” diye konuştu.
ÖNLEMLERİN ALINMASI ŞART
Özellikle değişen hava kuralları nedeni ile teneffüs hastalıklarında kullanılan ilaçların dozlarının değişebileceğinin unutulmaması gerektiğini ve bu nedenle denetimlerin kıymet taşıdığını hatırlatan Akduman alınması gereken tedbirlerle ilgili şu bilgileri verdi:
“Atkı, bere üzere beden ısısını koruyacak halde havaya uygun giyinmeli. Sigara içen hastalarda sigaranın bırakılması, bırakılamıyorsa da sayının azaltılması, ilaçların tertipli kullanılması, kalabalık ve uygun havalanmayan ortamlardan uzak durulması, maske kullanılması, tertipli uyku, tertipli beslenme üzere uygun ömür kurallarına daha fazla ihtimam gösterilmeli.”
BU KÜME HASTALAR İÇİN COVİD AŞILARI KESİNLİKLE TAMAMLANMALI
Özellikle korunma manasında bu hastaların aşılanmasının da kıymet taşıdığının altını çizen Akduman, yapılması gereken aşılarla ilgili şu bilgileri verdi:
“Günümüzde yapabileceğimiz zatürre aşısı, grip aşısı ve COVID aşısı bulunmaktadır. Grip aşısı Ekim yahut kasım aylarında yapılması önerilir. İnfluenza (grip) virüsü mutasyona uğrar ve her yıl aşı değişir. Bu nedenle her yıl tekrarlanması önerilir. Yüzde yüz koruyuculuğu yoktur lakin hastalığın hafif atlatılmasını sağlar. Zatürre aşısı için bir tanesi ömür uzunluğu 1 kere yapılan (KPA13 ), başkası 5 yılda 1 tekrarlanan (PPA23) olmak üzere iki tip Pnömokok aşı bulunmaktadır.
Pnömokok aşısı olmamış hastalarda aşılanma KPA 13 ile başlanır ve en az 8 hafta sonra 1 doz PPA23 uygulanır. Hayli inançlı aşılar olup Ulusal Sıhhat Sistemimizde de uygulanmaktadır. COVID aşılarının tamamlanması da KOAH v e Astım hastalarında hayli değerlidir.”